Ông sinh ra và lớn lên tại thôn Thọ Linh, xã Quảng Sơn huyện Quảng Trạch nay thuộc thị xã Ba Đồn, tỉnh Quảng Bình.

Ông là hậu duệ đời thứ 4 của Lãnh binh Mai Lượng, người đã cùng đề đốc Lê Trực làm cho thực dân Pháp thất điên bát đảo trong phong trào Cần Vương.

Ngày 01/05/1950: Ông nhập ngũ và được biên chế công tác tại Đại đội 88, Tiểu đoàn 436, Trung đoàn 18. Cuối năm 1951, Tiểu đoàn 436 tách khỏi Trung đoàn 18 vào sáp nhập Trung đoàn 101 ở Thừa Thiên.

Ông được cử làm Trung đội trưởng, Đại đội 88, Tiểu đoàn 436, Trung đoàn 101, Sư đoàn 325, Quân đoàn 2.

Tháng 06/1961: Ông được cử đi học tại Trường Hải quân Kirov ở thủ đô Baku, nước cộng hòa Azerbaijan.

Tháng 02/1965, Ông được điều về Quân chủng Hải quân.

Tháng 06/1966: Ông làm Trợ lý Tác chiến Khu Tuần phòng 2 Hải quân; rồi làm Tiểu đoàn trưởng Tiểu đoàn 8 Radar bờ biển thuộc Phòng Thông tin Quân chủng Hải quân.

Tháng 10/1969: Ông làm Tiểu đoàn trưởng “Sông Gianh”.

Tháng 11/1971: Ông làm chỉ huy Phó, rồi Chỉ huy trưởng Khu vực 4, Sông Gianh, Bộ Tư lệnh Hải quân

Tháng 01/1975: Ông giữ chức vụ Phó phòng Tác chiến, rồi Trưởng phòng Tác chiến Quân chủng Hải quân.

Tháng 08/1980: Ông làm Phó Tham mưu trưởng Quân chủng Hải quân.

Tháng 07/1982: Ông được bổ nhiệm làm Phó Tư lệnh kiêm Tham mưu trưởng Quân chủng Hải quân.

Năm 1984: Ông được phong quân hàm Chuẩn đô đốc.

Tháng 9/1993: Ông được bổ nhiệm làm Tư lệnh Quân chủng Hải quân.

Năm 1994: Ông được phong quân hàm Phó đô đốc.

Tháng 3/2000: Ông nghỉ hưu.

Ngày 26/09/2016: Chủ tịch nước Cộng hoà XHCN Việt Nam đã ký Quyết định tặng thưởng Huân chương Độc lập hạng 3.

Ngày 04/01/2017: Ông được trao tặng Huân chương Độc lập hạng 3 vì đã có thành tích xuất sắc trong quá trình công tác, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội, bảo vệ Tổ quốc.

Ngày 13/04/2017: Ông được Đảng và Nhà nước trao tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân